Czy objawy występujące lokalnie, w części ciała odległej od kręgosłupa, mogą wynikać z kręgosłupa?

Autor: Rajmund Tomczakowski PT, Dip MDT, MSc

Czy ból głowy, barku lub ręki nie może aby pochodzić od kręgosłupa szyjnego?

Czy objawy, aby na pewno zawsze pochodzą  z okolicy biodra w którym występuje ból, albo ze stopy w której odczuwane jest drętwienie?

A może w wielu tych  przypadkach ból promieniuje z kręgosłupa?

Pytania tego typu powinny być stawiane przez każdego specjalistę z zakresu medycyny, podczas procesu diagnozowania narządu ruchu.

Rzetelna odpowiedź, jest możliwa tylko wtedy, kiedy weźmiemy pod uwagę aktualną, wiedzę naukową. Aby lepiej wszystko wyjaśnić, należy podzielić wnioski płynące z badań naukowych na dwie grupy:

 1) Fakty powszechnie znane i często rozpatrywane:

Ból zlokalizowany miejscowo - np. wyłącznie w rejonie głowy, barku lub łokcia, biodra lub kolana, jak i wielu innych stawów, może mieć swoje źródło właśnie w tych okolicach, gdzie się aktualnie lokalizuje.

W takim przypadku faktycznie można przyjąć założenie, że np. za ból łokcia odpowiedzialna jest zmiana patologiczna w obrębie samego łokcia. Rozsądnym działaniem wydaje się być wtedy, ukierunkowanie procesu diagnostycznego wyłącznie na okolicę, gdzie aktualnie są odczuwane dolegliwości.

Nic w tym złego, że taki kierunek postępowania  jest najczęściej przyjmowany przez różnych specjalistów. Najgorsze jest jednak to, że jest on często rozpatrywany jako jedyna opcja, choć liczne badania naukowe wskazują wyraźnie na istnienie innych możliwości.

2) Fakty mniej znane i rzadziej rozpatrywane:

Ból zlokalizowany miejscowo - np. wyłącznie w rejonie głowy, barku lub łokcia, biodra lub kolana, jak i wielu innych stawów może pochodzić z kręgosłupa, a nie tylko z okolic gdzie się aktualnie lokalizuje.

Jak to możliwe?

Otóż w przypadku, gdy w kręgosłupie dojdzie do ucisku tych elementów układu nerwowego, które zaopatrują odległą część ciała, ból może zostać rzutowany od razu na tę część z pominięciem innych obszarów. Doświadczający tego zjawiska pacjent, a nierzadko również badający go specjalista, z łatwością może dojść do mylnego wniosku, że np. ból kolana lub drętwienie dłoni jest problemem wynikającym z patologii tkwiącej w samym kolanie lub dłoni. W wielu przypadkach jest jednak inaczej i wówczas ból kolana, czy drętwienie dłoni nie zdradza faktycznego źródła problemu, a jest jedynie miejscem ciała, w którym kręgosłup i układ nerwowy manifestują objawami swoje uszkodzenie.

Tak więc objawy choroby mogą lokalizować się np. w stopie, kolanie lub łokciu czy też w barku, podczas gdy tak naprawdę ich rzeczywistym źródłem jest kręgosłup.

Jest również możliwe, że to właśnie obszar ciała, w którym odczuwacie Państwo ból np. biodro lub kolano, jest faktycznym źródłem objawów.

Sprawę może dodatkowo komplikować fakt, że drażnienie układu nerwowego przez uszkodzony kręgosłup, wywołuje niekiedy nie tylko objawy bólowe, ale również całą gamę innych objawów towarzyszących tj.: mrowienie, drętwienie, pieczenie, odczucie zimna, ciepła czy też osłabienia siły mięśniowej. W przypadku odcinka szyjnego kręgosłupa, mogą to być również: zawroty głowy, szum w uszach, chwilowe zaburzenia widzenia i nudności. Objawy te często nie są kojarzone przez pacjentów, a nawet różnych specjalistów z zakresu medycyny z kręgosłupem jako potencjalnym źródłem objawów. Nierzadko dochodzi w takich sytuacjach do kierowania pacjentów na niewłaściwe ścieżki postępowania diagnostycznego, w wyniku czego ustalane jest błędne rozpoznanie. Można to zaprezentować na następującym przykładzie:

Pacjent w wieku 50 lat zgłasza się z bólem barku i nie wykazuje poza tą okolicą żadnych dolegliwości w kończynie górnej, karku i odcinku szyjnym kręgosłupa. Z jego relacji wynika, że ruchy kończyną wywołują lub nasilają ból w barku. Przeprowadzone podczas wizyty badanie przedmiotowe barku, również odtwarza te dolegliwości. Pacjent automatycznie zostaje skierowany na badania obrazowe np. USG barku. Wynik tego badania wskazuje na szereg zmian, wynikających ze zwykłej degeneracji tkanki, związanej z wiekiem i stylem życia. Najczęściej nie są one przyczyną bólu, ponieważ obecność takich zmian w badaniach obrazowych, stwierdza się również w populacji ludzi nie uskarżających się na żadne objawy (więcej na ten temat  w artykule pt. „Kiedy wykonać badania obrazowe – informacja dla pacjenta” zamieszczonym 22.10.2020 r. w Kąciku wiedzy.  Ich wykrycie staje się jednak, na nieszczęście wspomnianego pacjenta, wystarczającym dowodem na to, że zgłaszany przez niego ból ma swoje podłoże w patologii barku. Brak wystarczającej wiedzy i umiejętności w zakresie badania wpływu testowania odcinka szyjnego kręgosłupa na objawy barku powoduje, że pacjent ten nie zostaje właściwie przetestowany i kręgosłup pozostaje niewykrytą przyczyną jego dolegliwości. Błędna diagnoza pociąga za sobą skutki w postaci źle celowanej i nieskutecznej terapii, co w kolejnych latach doprowadza do coraz liczniejszych nawrotów choroby związanych z coraz większym natężeniem objawów i coraz większą niesprawnością.

Wykrycie faktycznej przyczyny dolegliwości narządu ruchu nie powinno być jednak problemem dla specjalisty, posiadającego odpowiednią wiedzę kliniczną i umiejętności. Stosując podstawowe narzędzia jakimi są wywiad i badanie przedmiotowe, powinien on być w stanie postawić wiarygodne rozpoznanie, w procesie nazywanym Diagnostyką Różnicową. W postępowaniu tym, zgodnie ze światowymi  rekomendacjami, badania obrazowe nie stanowią podstawy, a jedynie dodatek lub uzupełnienie procesu diagnozowania.

W tym aspekcie możecie Państwo zaufać specjalistom MDT Clinic, ponieważ posiadają oni najwyższe kwalifikacje w zakresie diagnozowania i zachowawczego leczenia schorzeń narządu ruchu. Potrafią oni właściwie przeprowadzić proces Diagnostyki Różnicowej narządu ruchu, wskazać prawdziwe źródło objawów, a co za tym idzie, zaplanować celowane i przyczynowe  leczenie.

Jeśli do tej pory Państwa dolegliwości nie zostały skutecznie wyleczone, to może to być wynikiem niewłaściwie postawionej diagnozy, jej braku lub nieodpowiednio dobranych procedur leczniczych.